Extra belasting op suiker, zout en vetten (“vettax”) kan effectief zijn om Nederland gezonder te maken. Dat zegt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in zijn vuistdikke rapport ‘Kiezen voor houdbare zorg’, dat onlangs aan Mark Rutte is aangeboden.
In tegenstelling tot eerdere rapporten dit jaar van onder meer de RVS en het RIVM, wordt in het WRR-rapport niet direct met de beschuldigende vinger gewezen naar cafetaria’s en snackbars.
Wel verwijst de WRR naar het Nationaal Preventieakkoord. Dit akkoord vormt mede de basis van het beleidsvoornemen om een verbod op de uitbreiding fastfoodzaken en snackbars mogelijk te maken.
“Wettelijke preventie”
Wel pleit de WRR voor maatregelen om Nederlanders te dwingen tot een ‘verantwoorder consumptiepatroon’: “We denken dan aan wettelijke vormen van preventie: directe regulering van producten of productieprocessen met negatieve gezondheidseffecten.” Het WRR noemt onder meer het stellen van eisen aan producten van fabrikanten én de regulering van de verkoop van ongezonde producten.
De WRR: “Klassieke voorbeelden zijn een zout-, suiker- en vettax en hogere accijnzen op alcohol of rookwaren, of hogere btw-tarieven voor ongezonde voeding of lagere tarieven voor gezonde voeding. Van deze laatste categorie wordt het positieve gezondheidseffect primair verwacht via een gedragsverandering van de consument.”
“Extra levensjaren”
Concreet noemt de WRR: “Een verbod op tv-reclame voor ongezond eten gericht op kinderen levert 29.222 extra gezonde levensjaren op. Accijnsverhoging op ongezonde voeding (10% prijsstijging) geeft er 522.000 gezonde levensjaren bij. Een verplichte zoutreductie in voedsel levert 65.718 gezonde levensjaren op.”
Een ander citaat uit het WRR-rapport: “Ongezond gedrag zoals roken, overmatig alcoholgebruik, te weinig bewegen en ongezonde voeding is verantwoordelijk voor 20 procent van de ziektelast. Roken is daarbij de belangrijkste determinant. Op andere vlakken nemen leefstijlgerelateerde gezondheidsfactoren echter toe. De belangrijkste daarvan is obesitas. Het aandeel mensen met overgewicht neemt naar verwachting toe van 50 procent van de bevolking nu naar 62 procent over twintig jaar.”
ProFri Manifest
Omdat in de rapporten van het RIVM en de RVS, alsmede in mediauitspraken van staatssecretaris Paul Blokhuis cafetaria’s en frietzaken expliciet de zwarte piet krijgen toegespeeld, stelde ProFri in reactie een Manifest op. De vakvereniging stelt hierin onder meer, dat de pleidooien tégen snackbars niet of nauwelijks zijn onderbouwd met cijfers en feiten en wijst er bovendien op dat de caloriebijdrage van de branche zéér beperkt is. Naar de smaak van ProFri is dus vooral sprake van ‘misplaatste symboliek en makkelijke beeldvorming’.
Tijdens de jaarvergadering op 1 november aanstaande hoopt ProFri het ProFriet Manifest te overhandigen aan een vertegenwoordiger van Blokhuis’ ministerie of één van de organisaties.
