Afgelopen maandag hield vakvereniging ProFri in Houten haar tiende algemene ledenvergadering. Frituurwereld noteerde zeven uitspraken en zaken die verder ter tafel kwamen. “Als ik alle prijsstijgingen per 2023 doorreken, zou een frietje best wel eens €7,50 kunnen gaan kosten.”
1. “Lastige rode kruisjes van de NVWA”
Directeur annex voorzitter ad interim Frans van Rooij roerde twee zaken aan die al langer spelen en opnieuw aandacht vergen. Ten eerste: de normen voor het maximale gehalte acrylamide in friet en ander bakgoed. “We dachten dat er rust aan het front was. Maar er gaat in Brussel mogelijk opnieuw discussie ontstaan om de grenswaarde nog verder omlaag te brengen.”
Daarnaast ging Van Rooij in op het zogenaamde ‘stoplichtsysteem’ van de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA). “Voor bedrijven die na een negatieve inspectie online een rood kruisje krijgen, blijkt het nog knap lastig om dit weer ongedaan te krijgen nadat de nodigde verbeteringen zijn doorgevoerd.”
2. “Zes nieuwe ketels met zwijgverbod”
Met steun van de Stichting Ketel Kwestie, werd vorig jaar door een gerenommeerd onderzoeksbureau onderzoek uitgevoerd naar de oorzaak van een lekke frituurketel bij een cafateriahouder die verhaal wilde halen bij de leverancier. Met het onderzoeksresultaat in de hand, slaagde de betrokken cafetaria-ondernemer erin zes nieuwe frituurketels te krijgen van de betrokken fabrikant. Het heeft er alle schijn van dat de betrokken fabrikant de ondernemer heeft aangezegd dat hij over de uitkomsten van het ketelonderzoek niets in de openbaarheid mag brengen. In elk geval is hierover niets naar buiten gebracht. Aldus een relaas dat tijdens de ledenvergadering van de vakvereniging aan bod kwam.
3. “Gelijk hebben of gelijk krijgen?”
In zijn afscheidstoespraak richting voorzitter Hans Hus, memoreert ProFri’s Frans van Rooij het bezoek dat ProFri ooit bracht aan de voorzitter van de Belgische zusterorganisatie Navefri. Het was een bijzondere topontmoeting tussen Hus en Navefri’s Bernard Lefèvre op een zomerse dag in Antwerpen.
Van Rooij brengt ook een ander bezoek aan België in herinnering, een gebeurtenis waarvan de zaal stil werd. Samen met Hus en de andere toenmalige bestuursleden, bezocht hij de opslag van de voormalige Belgische verdeler van frituurinstallaties die in ons land zijn geproduceerd. In de opslag lag een indrukwekkend aantal defecte ketels. Ze hadden eventueel moeten dienen als bewijs dat sprake was van fabrieks- of ontwerpfouten. Maar de ketels zijn inmiddels vernietigd.
“Ondanks recent onderzoek waarin het ontwerp van de ketel wordt aangewezen als de vrijwel zekere oorzaak van lekkages, wordt maar weer eens bewezen: gelijk hebben en gelijk krijgen zijn twee verschillende dingen,” aldus Van Rooij.
4. “Hard hoofd over energiesteun per 1 april”
Namens Ondernemend Nederland (ONL) sprak voorzitter Hans Biesheuvel de vergadering toe. Via de Horeca Alliantie is ProFri aangesloten bij deze lobbyorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf. Biesheuvel zei eerder al dat de energiesteun voor het mkb te gering is en te laat komt. Hoewel het mkb met terugwerkende kracht energiesteun zal krijgen, wordt de regeling pas per 1 april 2023 in uitvoering genomen.
Biesheuvel heeft er een hard hoofd in of zelfs deze datum wordt gehaald. “Er is nog geen loket, geen systeem en geen software. Daarnaast moet voor de regeling de omzet van bedrijven gematcht worden met het energieverbruik. Dat is niet eenvoudig. Ik ben er helemaal niet gerust op dat alles tijdig voor elkaar zal zijn.” Slechts een gering deel van de cafetaria’s komt, zoals het nu lijkt, trouwens in aanmerking voor de mkb-regeling.
5. “Meldingsplicht en laadpaalplicht”
Nadia Poortvliet, manager bij ProFri’s energiepartner COMCAM, roerde de meldingsplicht aan waarmee cafetaria’s te maken krijgen. Per 1 juli 2023 zijn ondernemers verplicht melding te doen van hun vorderingen op het gebied van energiebesparing en andere maatregelen op dit gebied. Al langer geldt namelijk de verplichting aanpassingen aan het bedrijf te plegen, die binnen vijf jaar kunnen worden terugverdiend. Omdat veel bedrijven deze verplichting negeren, gaan overheden de bedrijven nu actief vragen naar hun inspanningen. “Het is niet ingewikkeld,” zegt Poortvliet. “Je moet gewoon de stand van zaken melden.” COMCAM helpt aangesloten ondernemers desgewenst met het invullen van het meldingsformulier.
Voor cafetariaondernemers met een eigen parkeerterrein, had Poortvliet nog de volgende mededeling: vanaf 2025 moet er op elke tien beschikbare parkeerplekken minimaal één laadpaal worden geplaatst. Poortvliet raadde wel aan: bezint eer gij begint, want je moet wel uitkijken dat je eigen stroomvoorziening als cafetaria hierdoor geen gevaar gaat lopen.
6. “Ik koop mijn friet in Duitsland”
Een cafetariahouder vraagt zich in de zaal hardop af: “Moet ik straks voor mijn frietje €7,50 gaan rekenen? Als ik zie wat er op het gebied van onder meer milieu- en duurzaamheidsregels nog op ons af komt, ga ik dat ondertussen wel geloven.”
Kritisch zijn enkele leden op de grote frietproducenten. “Ze maken in ons land bijna alle friet voor Europa en andere delen van de wereld. Maar in het buitenland wordt het tegen de plaatselijke marktwaarde verkocht, prijzen die vaak lager liggen dan bij ons.” Een Limburgs ProFri-lid: “Ik koop mijn friet in Duitsland in. Dat scheelt een enorm stuk.”
7. Vraagtekens bij AirFryday
Ook een andere grote producent in de frituurmarkt kwam aan bod. Kanttekeningen werden geplaatst bij de marketingcampagne AirFryday die Mora sinds kort voert. Sommige ondernemers ervaren dit als een rechtstreekse aanslag op hun afhaal- en bezorgomzet op een belangrijke topdag als de vrijdag. Naar verluidt hebben ruim een miljoen van de acht miljoen Nederlandse huishoudens een Airfryer of vergelijkbare lucht-rotatie-oven staan.
