De sluiting van snackbars, gedreven door hoge energiekosten, trekt de aandacht in media. Uitgebreid berichtten onder meer de Volkskrant en het Dagblad van het Noorden over stoppers in Nieuw-Buinen en Valthermond in de Drentse gemeente Borger-Odoorn.
In het geval van Snacktaria De Vijver in Nieuw-Buinen gaat het om vroegtijdige sluiting. De ondernemers wilden eind dit jaar met pensioen, maar staken hun bedrijf nu reeds vanwege de hoge gasprijzen.
De afgelopen tijd was De Vijver al beperkter geopend. De energienota was 1200 euro, werd 2200 euro en zou 3200 euro worden. De ondernemers kwamen tot de conclusie dat ze dan 1700 euro per maand zouden moeten toeleggen, schrijft de Volkskrant.
“Ik vrees dat we niet de laatsten zijn…”
In de krant schetst Dina van der Laan van cafetaria annex visfrituur Van der Laan in Valthermond de praktijk van wellicht duizenden snackbars in ons land. Het dagblad meldt: “De maandelijkse energierekening was 500 euro, werd 1100 euro en zou naar 3000 euro gaan. ‘Wij zijn niet de eersten, en ik vrees niet de laatsten’, denkt Dina.”
Afgelopen zondag sloot de zaak. Op Facebook melden de ondernemers: “Wii hebben besloten om te stoppen, omdat wij nog steeds geen personeel hebben en dit een zware last is voor het gezin. Verpakkingsmateriaal moet worden verwisseld voor verduurzaamde verpakking en we hebben hoge gas- en energieprijzen en dit in combinatie dat er moet worden geïnvesteerd in een nieuwe toonbank kassa en energiezuinige ovens.”
“Huilende kinderen…”
Ook in andere regio’s maken media melding van stoppende cafetaria’s. Zo sloot in Alphen aan de Rijn de bekende cafetaria Back To Eddy’s. “Het is zover. Vandaag voor de laatste keer open… Bedankt voor jullie laatste bezoekjes en daarbij alle lieve woorden, kaartjes, presentjes enzovoorts,” meldt ondernemer Patrick Ammerlaan op Facebook.
“Huilende kinderen, vaste klanten die Patrick om zijn nek vliegen en tientallen afscheidscadeautjes in de vorm van wijn, bier en chocolade. Het zijn serieuze afscheidstaferelen in de kleine snackbar, die al sinds mensenheugenis aan de rand van de winkelcentrum Aarhof zit,” schreef het Leidsch Dagblad. Vrijdag 23 en zaterdag 24 september, de laatste twee dagen, werden er nog 660 lokaal beroemde Koren-kroketten verkocht, vernoemd naar visboer en geestelijk vader Klaas Koren. Ze blijven in diepgevroren vorm verkrijgbaar.
Ook Ammerlaan kampte met de extreem hoge energielasten, maar zijn bedrijf werd daarnaast genekt door een wegafsluiting, de aanleg van een hellingbaan en corona-effecten. Al deze bedrijven zijn niet de enigen. Ook in onder meer Enschede, Oud-Krimpen en andere plaatsen sloten cafetaria’s recent hun deuren.
Precieze cijfers niet bekend
Hoeveel cafetariaondernemers hun bedrijf reeds sloten vanwege de energieprijs of spelen met deze gedachte, is onbekend. Via de campagne Horeca In Nood komen bij de Horeca Alliantie wel veel reacties binnen, waarin sluiting als laatste redmiddel wordt genoemd. Duidelijk is dat vele honderden frituurspeciaalzaken met verlies draaien.
Hoewel precieze cijfers in ons land dus weliswaar ontbreken, wijst een onderzoek onder frituurzaken in Vlaanderen uit dat de sector in de breedte eigenlijk niet het hoofd boven water kan houden. Frans van Rooij van vakvereniging ProFri liet eerder al weten dat potentieel 70 procent van de Nederlandse frituurbranche in nood verkeert. Met energiepartner COMCAM probeert ProFri leden, inclusief in tweede instantie eventuele nieuwkomers, aan gunstige contracten te helpen.
CBS: veel bedrijfsopheffingen
Hoewel de horeca altijd een dynamische branche is geweest van stakers en starters, wijzen cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in de richting van ongewoon veel mutaties. Volgens het CBS was in het eerste half jaar van 2022 sprake van het hoogste aantal bedrijfsopheffingen in het MKB in ons land. In de horeca werden van januari tot en met juni 1160 restaurants, en andere eetgelegenheden zoals cafetaria’s, opgeheven.
Over alle opgeheven bedrijven, dus inclusief andere branches, schrijft het CBS: “Driekwart van de opgeheven bedrijven in het eerste halfjaar van 2022 was nog geen tien jaar actief. Ruim een derde van de opgeheven bedrijven was drie jaar of korter actief.”