Vaker dan voorheen worden bedrijfspanden aangeboden als woning. Zo brengt een makelaar Snackbar Ons Plezier In Klaaswaal (Hoeksche Waard) nadrukkelijk onder de aandacht als woonhuis. Makelaarsorganisatie NVM Business ziet dat meer winkels transformeren naar woning. Bij de horeca is volgens NVM Business deze ontwikkeling nog niet zichtbaar, maar op termijn niet uitgesloten.
Het pand in Klaaswaal, waaronder dus een kleine snackbar van 40 vierkante meter, wordt aangeboden voor een vraagprijs van 399.000 euro. Het woonoppervlak is ruim 140 vierkante meter. De laatste vijftien jaar is in het pand een snackbar gevestigd geweest.
NVM: “Winkels vaker woning”
De laatste tijd stoppen, mede gedreven door corona, opvallend veel cafetariahouders na vaak tientallen jaren ondernemerschap met hun bedrijf. Vaak wordt de zaak overgedragen aan een koper of een franchiseorganisatie (zoals de snelgroeiende formule ’t Bakhuus), maar soms verdwijnt het bedrijf. Brancheorganisatie NVM Business rapporteerde onlangs wel dat meer winkelruimte als woning wordt verkocht. In zijn persbericht over het vierde kwartaal van 2021, schrijft NVM Business: “Het beschikbare aanbod van winkelruimte daalde. Steeds meer winkelruimte verdwijnt van de markt om te worden getransformeerd tot woningen of niet-detailhandelsfuncties zoals bezorgdiensten.”
Horeca als woning?
Woordvoerder Marc van der Lee laat desgevraagd weten: “Het beeld is nu echter dat we nog niet veel horecapanden leeg hebben zien komen. Wel zijn er horecaondernemers die hun gehele exploitatie aanbieden.” Van der Lee verwacht dat 2022 een belangrijk en beslissend jaar zal worden voor veel horecaondernemers. Hij somt dilemma’s op als: “Steun terugbetalen, gaat de horeca weer helemaal open, kunnen ze omzetten weer op peil krijgen en vinden ze medewerkers.”
“Terug naar normale marktsituatie”
Het zal volgens Van der Lee ook afhankelijk zijn van de pandeigenaren wat er gaat gebeuren: kiezen ze voor de horecaexploitant of voor een ander type gebruik. “We verwachten dat bewegingen zichtbaar worden als er weer sprake is van een normale marktsituatie. Alternatieve invullingen kunnen overeenkomen met die bij winkels.” Mocht deze ontwikkeling op gang komen, dan moet de transitie naar bijvoorbeeld een woning wel vlot mogelijk zijn. “Als daar bestemmingswijzigingen mee gepaard gaan, is het zaak dat de gemeente daar voortvarend werk van maakt. Het woningtekort is schrijnend en bij een goed investeringsklimaat verwachten we dat beleggers geïnteresseerd zijn als ze er woningen van kunnen maken.”
Eigendom cafetariapanden
Welk percentage frituurondernemers zelf eigenaar is van zijn bedrijfspand, is onbekend. Bij onderzoek aan het einde van de vorige eeuw lag dit op circa 45 procent, bij een studie vijftien jaar geleden was dit gestegen tot circa 55 procent. Omdat sindsdien steeds meer cafetaria’s zich vestigden in winkelcentra en meer cafetariahouders hun bedrijfspand verhuren aan opvolgers, mag worden aangenomen dat het onroerend goedbezit in de sector sinds het laatste onderzoek in 2006 weer wat is afgenomen. Ook zijn er franchiseketens die zelf bedrijfspanden in handen hebben en die verhuren aan franchisenemers.
Volgens ProFri-directeur Frans van Rooij komt het voor dat frituurondernemers hun lidmaatschap opzeggen zonder dat er een opvolger is, en de zaak wordt omgebouwd naar woonhuis. “Maar dat is niet specifiek iets dat we nu zien. Het is op gezette tijden altijd wel voorgekomen.”