Na McDonald’s trekken ook andere fastfoodmerken zich terug uit Rusland. Het gaat om onder meer koffieketen Starbucks (130 vestigingen, inclusief Oekraïne) en de merken van Yum! Brands. Yum! heeft in de twee landen ongeveer duizend vestigingen van onder meer KFC en Pizza Hut. Burger King daarentegen blijft in Rusland present.
McDonald’s maakte de (’tijdelijke’) terugtrekking bekend met een persoonlijke verklaring. De bedrijfsleiding schrijft: “Als systeem sluiten we ons aan bij de wereld in het veroordelen van agressie en geweld en bidden we voor vrede.”
Salarissen doorbetaald
Aandacht heeft McDonald’s voor de 62.000 medewerkers in Rusland, ‘die hun hart en ziel in ons merk hebben gestoken’. Het concern blijft de volledige salarissen in de twee landen doorbetalen en deed bovendien een miljoenendonatie om de nood van medewerkers en hun gezinnen in Oekraïne te lenigen.
McDonald’s heeft in Rusland 847 restaurants en 108 in Oekraïne. Omdat het bijna allemaal eigen beheer-vestigingen zijn (en dus geen franchise), is de invloed op de omzet van het concern groot. De restaurants vertegenwoordigen weliswaar maar 2 procent van de wereldwijde omzet, maar zijn goed voor 9 procent van de eigen beheer-omzet. Omgerekend gaat het om circa 550 miljoen euro.
Symbolische werking
Het vertrek van McDonald’s heeft een sterk symbolische werking. Als eerste westerse fastfoodmerk opende het bedrijf in januari 1990 een restaurant in Moskou. Het werd destijds gezien als een signaal van meer ontspannen verhoudingen tussen Amerika, West-Europa en de Russische Federatie. Naar schatting 38.000 Russen stonden bij de opening van het eerste restaurant in de Russische hoofdstad in de rij voor een burger. Na de aankondiging dat McDonald’s vertrekt, was de afgelopen dagen opnieuw sprake van topdrukte.
Burger King blijft
Niet alleen McDonald’s en Yum! verlaten Rusland, ook kleinere Amerikaanse formules doen dit. Zo sloot CKE vorig jaar nog een contract voor de opening van 300 vestigingen van zijn burgermerk Carl’s Jr in Rusland. De bijna 20 restaurants die er al waren sluiten nu. Burger King is met ruim 800 verkooppunten present in Rusland. Enkele dagen geleden maakte het concern nog bekend gewoon in het land te zullen blijven en dit jaar zeker nog nieuwe vestigingen te zullen openen. Alle vestigingen zijn in handen van lokale franchisenemers.
Stilzwijgen
Overigens komen alle aankondigingen van de sluiting van restaurants tamelijk onverwacht. Afgelopen maandag nog stelde het Amerikaanse vakblad QSR Web vast, dat de fastfoodmerken zich in stilzwijgen hulden over hun plannen. Op zijn website stelde het vakblad: “McDonald’s antwoordt niet op vragen van de New York Times over zijn Russische activiteiten. Verschillende andere QSR-merken, zoals Yum! Brands, zijn tot op heden alleen met verklaringen gekomen dat ze humanitaire hulp voor oorlogsslachtoffers ondersteunen.”
