Vandaag is het weer zover. De internationale Dag van het Bier. Elke eerste vrijdag van augustus is het vaste prik. Frituurwereld zet ter gelegenheid van de jaarlijkse Bierdag 7 dingen op een rijtje over bier, friet en de frituur.
door Ubel Zuiderveld
Bierverkoop aan jongeren onder de 18 jaar mag in ons land sowieso niet. Zonder vergunning mogen snackbars verpakt bier verkopen aan afhalers die meerderjarig zijn. Dit geldt voor alle dranken met een alcoholpercentage tot 15 procent. Indien cafetaria’s in de zaak daadwerkelijk bier of andere alcohol willen schenken aan gasten, hebben ze een vergunning nodig. Ook bij drankdelivery gelden beperkingen.
1. 84% verkoopt bier
Over bierverkoop in frituurzaken zijn geen heel recente cijfers bekend. Uit onderzoek van ruim twintig jaar geleden bleek dat 84 procent van de cafetaria’s bier verkoopt. Volgens een recentere registratie van Stap, instituut voor alcoholbeleid, verkopen 4800 snackbars bier.
2. Bierregels worden slecht nageleefd
Organisaties sturen regelmatig mystery shoppers op pad om te checken of branches zich houden aan de wettelijke leeftijdsgrens voor alcoholverkoop, in snackbars voornamelijk bier. De naleving van de wettelijke regels laat bij cafetaria’s te wensen over. In de periode 2013-2016 leefde slechts 10 tot 16 procent van de snackbars de regelgeving rond de leeftijdsgrens helemaal correct na, zoals het vragen naar identificatie. Bij de laatste mystery-meting van 2020 was dit percentage opgelopen tot bijna 30 procent.
3. Bier van frietaardappelschillen
Er zijn frietzaken die eigen bier hebben. Zo introduceerde Friethoes in Haarlem vier jaar geleden samen met brouwerij Jopen Schillenbier. De variant Schillen Blond is sinds kort ook in blik verkrijgbaar. Aan het brouwproces zijn aardappelschillen toegevoegd, afkomstig van de frietproductie bij Friethoes. Kortgeleden werd ter gelegenheid van de stripdagen in Haarlem trouwens nog Jopen Stripbier gebrouwen met aardappelpartjes van Friethoes. Ook Dirty Fries in Eindhoven had een eigen biertje, onder de naam Dirty Sourpuss.
4. Ambachtelijke bieren en frieten
Met de comeback van de ambachtelijke friet de afgelopen tien jaar, zien we her en der in den lande meer samenwerking met ambachtelijke bierbrouwers. Immers, ook hun aantal groeide de laatste decennia enorm. Mooi recent voorbeeld: cafetaria Family Appelscha van ondernemers Alida van Dellen en Jan Willems. Op hun kaart hebben ze het segment Burgers & Bier. De biertjes zijn afkomstig van streekbrouwer Maallust. Ook de kroketten ruiken naar bier. Dat wil zeggen: op de kaart staat de Maallustbierkroket van Krokettenkunst, bereid met Mooie Madam dubbelbier.
5. Bier als friettopping
Er zijn hobbyfrituurders die daadwerkelijk friet bakken met bier als ingrediënt. Of dat echt smakelijk is, vertelt het verhaal niet. Niet ongebruikelijk is het echter om bier toe te voegen aan stoof-toppings voor friet. Vaak wordt hiervoor een flesje donkerbruin bier gebruikt, waarmee het vlees en de uien tijdens het braden worden afgeblust. Nee, een vleugje bier bij de friet is dus zo vreemd nog niet, zeker niet als het gaat om frietjes met stoof of zuurvlees. Over zoervleisj gesproken: daar hoort eigenlijk paardenvlees in. Om dat wat malser te krijgen is wellen in donker bier bij sommige Limburgse familierecepten een beproefde methode.
6. Zwaarbierbitterbal
Ook bij ragoutsnacks is de toevoeging van bier zo gek nog niet, zeker niet in de koude wintermaanden en de wildtijd. Snackmaker Ad van Geloven introduceerde met zijn kroketterij De Bourgondiër vier jaar geleden de Leffe Stoofvlees Bitterbal. Het stoofvlees van de bitterbal is bereid met het zware bier Leffe Bruin.
7. Biefstuk, mosselen, bier
Overal in het land zijn op menukaarten concepten te vinden rond friet/bier en burgers/bier. Sterker, steeds vaker tref je de term ‘frietcafé’ aan. Van oudsher is de frituur/bier combinatie vooral een fenomeen in de Bourgondische delen van onze lage landen. Denk maar eens aan ‘de heilige drie gratiën’ bij onze zuiderburen: mosselen, friet en bier. In Limburg, maar ook in Brabant en Vlaanderen, is biefstuk met friet een onverwoestbare evergreen. En ja, bij biefstuk/friet hoort vanzelfsprekend eveneens een pot bier. Trouwens, dit gerecht is het kernproduct van de eetcafé/friterieformule Par Hasard, dat enkele vestigingen heeft in Amsterdam en omstreken en op Limburgse leest is geschoeid.