Het is vandaag National Burger Day. De nodige burgerketens in de VS vieren dit met scherpe aanbiedingen en geven zelfs voor niks bij bestellingen extra burgersandwiches weg. Burger King deelt in het Verenigd Koninkrijk zijn vegetarische Whoppers gratis uit. Die kan wel een steuntje in de rug gebruiken. Het wil daar namelijk niet zo vlotten met de verkoop van plantaardige burgers.
door Ubel Zuiderveld
Ja, het is National Burger Day. Omdat marketeers elke gelegenheid aangrijpen om hun icoon in het zonnetje te zetten, wordt deze (oorspronkelijk Engelse) hamburgerdag die sinds 2013 bestaat elk jaar populairder. Verder is er jaarlijks in mei nog de (Amerikaanse) International Burger Day. O ja, óók staat ons op 18 september nog de National Cheeseburger Day te wachten.
Wij frissen jouw burgerlijke geheugen op met 7 hamburgerweetjes.
101 jaar White Castle | De Amerikaanse kok Walter Anderson komt kort na de Eerste Wereldoorlog op het idee platte hamburgers, gebakken in hun eigen rundvet, te verkopen als beleg tussen een broodje. Vanuit een opvallend loket met open counter verkoopt hij de burgerbroodjes. Met ingang van 1921, dus precies een eeuw plus één jaar geleden, noemt Anderson zijn concept White Castle. Het is de eerste Amerikaanse hamburgerketen. Ondanks concurrenten, zoals White Tower, houdt White Castle met zijn witte kleine kasteel-achtige vestigingen en vierkanten hamburgers stand. Er zijn er tegenwoordig nog altijd zo’n 380.
Opkomst burgerbars | Nederland maakt in 1963 kennis met de burgers van Wimpy, gevolgd door McDonald’s in 1971 en in 1981 komt Burger King. Tel je alle Amerikaanse burgerrestaurants vandaag de dag bij elkaar op, inclusief Wayback Burgers en Five Guys, dan telt ons land nu zo’n 340 Amerikaanse burgerrestaurants. Maar natuurlijk hebben we daarnaast nog Nederlandse concepten als Burgermeester, Burgerz, Fat Phill, Burger Bar en anderen. Dat zijn zogenaamde gourmetburgerbars. Met name tussen 2009 en 2014 groeide hun aantal van enkele tientallen naar ongeveer 150.
Halve burger per week | De Nederlander eet een halve hamburger in de week. Gemiddeld genomen natuurlijk. Elke Amerikaan, zuigelingen meegeteld, eet er wekelijks minstens drie ofwel 152 per jaar. Opgeteld zijn dat zo’n slordige 50 miljard burgersandwiches in een jaar. 50 miljard burgers. Die kun je als president van de USA natuurlijk niet negeren. Toen het cateringpersoneel op het Witte Huis in 2018 staakte en president Donald Trump gasten kreeg in zijn Oval Office, bestelde hij dus een hele hoop burgersandwiches bij een grote burgerketen.
President van alle burgers | Net als hun burgers, hebben Amerikaanse presidenten ook iets met burgers. De hamburgers van Five Guys waren favoriet bij Barack Obama. Obama’s voorganger Bill Clinton hield van pittig gekruide cheeseburgers, maar is tegenwoordig vleesloos. President George Bush junior had een bijzondere guilty pleasure: hij at graag een pizza Margherita met daar bovenop alle ingrediënten van een cheeseburgersandwich. Richard Nixon stond heel dichtbij de burgers. Zijn broer Don had namelijk in Californië de burgerketen Nixon’s. Richard zelf was goed bevriend met Ray Kroc, de grote man van McDonald’s.
Supertrio van de burgermarkt | Ja, Amerikanen en burgers, dat zijn twee handen op één buik. De grootste Amerikaanse hamburgerketen is natuurlijk McDonald’s met 39.189 vestigingen op de aardbol, Burger King volgt als tweede met 18.625 restaurants en Wendy’s maakt met 6.828 outlets het supertrio compleet. Boze tongen beweren daarentegen dat jaarlijks ‘slechts’ een miljard Big Macs worden verkocht (op basis van Nederlandse cijfers zouden dat er trouwens zeker 2,5 miljard moeten zijn) en maar liefst 2 miljard Whoppers.
Invloedrijkste burger | Time Magazine stelde acht jaar geleden de ranglijst samen van ‘de meest invloedrijke hamburgers’. Samen met hamburgerhistorici kwam Time tot de conclusie dat dit níet de Big Mac of Whopper is. Er werden totaal 17 burgers genoemd. De Slider van White Castle (net als de keten zelf anno 1921) kwam als meest invloedrijke burger uit de bus. De gewone standaard McDonald’s burger (anno 1948) volgde als tweede. Derde werd de In-N-Out burger, ook in 1948 ontwikkeld. Op vier: de 21-Burger van de Newyorkse 21 Club, omdat die in de jaren 1940-50 de trend voor gourmetburgers zette. Vijfde: Burger Kings Whopper (anno 1957) omdat die McDonald’s inspireerde bij het bedenken van de Big Mac. Grappig in dit verband: voor het eerste restaurant van Burger King was in 1954 juist een McDonald’s-restaurant in Californië het voorbeeld.
Ideaal vetpercentage | In Nederland zweren we bij een vetpercentage in hamburgers van circa 19 procent. Dat was vroeger bij McDonald’s ook zo: ook Ray Kroc, de man die de Mac groot maakte, hield het op dit percentage. Tegenwoordig zijn Amerikaanse burgers gemiddeld genomen net een beetje vetter en sappiger: ongeveer 21 procent vet. Bij veel burgerrundvlees wordt dan ook tijdens de productie vet toegevoegd om het ideaal geachte aandeel te bereiken. Bij bijvoorbeeld Febo’s hamburgers gebeurt dit niet. Febo kiest in overleg met zijn vleesleverancier simpelweg voor de vleesdelen die van nature 18 tot 20 procent vet hebben. Voordeel: toegevoegd vet kan weglopen tijdens het afbakken, bij geïntegreerd vet gebeurt dit niet.
