De Belgische aardappelverwerkende industrie groeit hard. Volgens organisatie Belgapom werd vorig jaar ruim 6,2 miljard kilo aardappelen verwerkt tot friet, chips en andere aardappelproducten. Ten opzichte van het recordjaar 2019 lag de productie liefst 18 procent hoger.
In België zijn de afgelopen jaren de nodige nieuwe frietfabrieken in gebruik genomen, ook van Nederlandse producenten.
Alleen al het afgelopen jaar investeerden bedrijven ruim 300 miljoen euro in België. Dat is te merken. Want terwijl beide landen enige tijd geleden nog schommelden rond de 4 miljard kilo verwerkte aardappelen, zijn de Belgen nu aardappelland Nederland wel ruimschoots gepasseerd.
Diepvries en koelverse friet
Vooral de groei van de frietproductie is opmerkelijk. Vorig jaar werd in België 2,8 miljard kilo diepvriesfriet geproduceerd. Ook hier werd het record van 2019 overtroffen, terwijl de frietproductie ten opzichte van coronajaar 2020 zelfs ruim 30 procent hoger was. De totale frietproductie lag overigens in 2022 boven de 3 miljard kilo, want ook werd nog ruim 257 miljoen kilo gekoelde friet gemaakt. Voor elke kilo friet is bijna twee kilo aardappelen nodig.
Groot exportaandeel
Het grootste deel van de productie is bestemd voor export. Ook Nederland betrekt aardappelproducten uit België. 82 procent van alle verwerkte aardappelen zijn bestemd voor markten buiten België. Belgapom meldt in een toelichting: “We kunnen als sector schitterende groeicijfers voorleggen en daar zijn we trots op. Toch kampt de sector met grote uitdagingen. De Oekraïnecrisis zorgde voor een gebrek aan zonnebloemolie en woekerprijzen voor de alternatieven.”
Verder zegt Belgapom: “Diepvriesfrieten maken is daarenboven enorm energie-intensief dus ook daar was het slikken bij de factuur. Daarnaast stegen de kosten voor andere grondstoffen én de verpakking meer dan stevig waardoor we, naast een recordverwerking en -omzet ook een recordkostenplaatje kunnen voorleggen: de sector besteedde meer dan driekwart miljard euro (!) aan olie, energie en verpakking alleen. Tel daarbij de verhoogde kosten van de aardappelen zelf én de indexering van de lonen en u kunt zich voorstellen dat het zeker niet al goud is wat blinkt.”
Zorgen over toekomst
Zorgelijk is Belgapom verder over alle (wettelijke) maatregelen die er op de aardappelboeren afkomen. “De dossiers stapelen zich op. De impact op de akkerbouw én dus ook onze industrie is enorm. Waar kunnen en mogen we nog aardappelen telen binnen vijf jaar? Wij hopen dat, net zoals in andere Europese landen, onze beleidsmakers eindelijk eens volmondig de verdediging op zich nemen van de kroonjuwelen van hun voedingsindustrie.”
