Mayonaise staat vaak in het verdomhoekje als het gaat om gezonde voeding. In de media krijgt de saus met regelmaat het label ‘guilty pleasure’ opgeplakt – zoals recent nog in een artikel van Metro Nieuws. Maar is dat wel terecht? Volgens diëtist Jonathan Klaassen en experts uit de frituurbranche, waaronder het Nederlands Frituurcentrum, is het tijd om de reputatie van mayonaise flink bij te stellen.
Door: Frans van Rooij, directeur Nederlands Frituurcentrum
Vet is niet fout
In het artikel op Metro Nieuws pleit Klaassen voor een herwaardering van mayonaise. “De saus wordt vaak onterecht als ongezond bestempeld vanwege het vet- en caloriegehalte,” zegt hij. “Maar vetten zijn essentieel voor het lichaam, en mayonaise bevat voornamelijk onverzadigde vetten.” Deze vetten helpen het cholesterolgehalte gezond te houden en ondersteunen de opname van belangrijke vitamines zoals A, D, E en K.
Ook bevat mayonaise een kleine hoeveelheid eiwitten (uit ei) en soms zelfs omega-3-vetzuren, afhankelijk van de gebruikte olie. Kortom: het gaat hier om een saus met voedingswaarde, die prima in een gebalanceerd eetpatroon past – mits met mate geconsumeerd.
De foute framing: patat maakt mayo niet ongezond
Bij het artikel plaatste Metro een veelzeggende foto-onderschrift: “Mayo wordt natuurlijk een stuk ongezonder als je ’t met patat eet.” Daarmee slaat de redactie volgens kenners de plank volledig mis. Niet alleen impliceert de tekst een vertekend beeld van frituurvoeding, het geeft ook blijk van een hardnekkig vooroordeel over wat gezond en ongezond zou zijn.
“Er bestaat geen ongezonde voeding, alleen ongezonde leefstijlen”, stelde emeritus hoogleraar Tinny van Boekel al eerder. Een portie friet met een normale hoeveelheid mayonaise past prima binnen een verantwoord voedingspatroon – net zoals een handje noten of een halve avocado. Alles draait om balans en portiegrootte.
Mayonaise ≠ frietsaus
Een ander belangrijk punt dat vaak over het hoofd wordt gezien, is het verschil tussen mayonaise en frietsaus, vaak geschreven als fritessaus. In de volksmond worden deze termen door elkaar gebruikt, maar het zijn twee totaal verschillende producten. Frietsaus bevat meestal aanzienlijk minder vet, maar ook vaak meer suikers en toevoegingen. In de snackbar wordt vaak gevraagd om een “frietje mayo”, terwijl er in werkelijkheid frietsaus wordt geserveerd. Een goed geïnformeerde professional weet het verschil – en informeert de gast desgewenst ook.
Wat is ‘met mate’?
Volgens Klaassen is er geen harde richtlijn voor de hoeveel mayonaise die je per week zou mogen eten. “Een indicatie zou één tot drie eetlepels per week kunnen zijn,” aldus de diëtist. “Maar het hangt allemaal af van iemands totale energiebehoefte en leefstijl.”
Daarmee valt mayonaise in dezelfde categorie als andere vetrijkere en voedzame producten: denk aan noten, olijfolie en avocado. Ook daar geldt: te veel is te veel – maar in normale hoeveelheden zijn ze juist gezond.
Voor de vakman: eerlijke informatie, eerlijke producten
Voor frituurprofessionals is eerlijke en feitelijke informatie essentieel. Dat geldt ook voor hoe we praten over onze producten. Mayonaise verdient het niet om als zondebok te worden weggezet. De saus is geliefd, voedzaam en, mits verantwoord gebruikt, helemaal niet zo ‘guilty’ als vaak wordt gedacht.
Meer achtergrondinformatie is te vinden op www.dewaarheidoverfriet.nl – een initiatief van de Vereniging Professionele Frituurders (ProFri).
Klik hier voor het artikel op Metro Nieuws.
Foto: archief NFC
