In de meeste gemeenten is voor het plaatsen van een terras, op of bij de openbare weg, op grond van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) een terrasvergunning nodig. Dus ook in de gevallen waarin u een terras op eigen grond heeft staan.
Dit artikel is geschreven door Meester Advocaten, een partner van ProFri
In de meeste gevallen toetst de gemeente de aanvragen om een terrasvergunning, aan de beschikbare doorloopruimte voor voetgangers, parkeervoorzieningen, het schoonhouden van de omgeving, en de geluidsoverlast. Meestal zijn aan de vergunning voorwaarden verbonden ten aanzien van veiligheid, afmetingen en situering van het terras.
Terrasvergunning gekoppeld aan de exploitatievergunning?
In sommige gemeenten wordt de terrasvergunning gekoppeld aan de exploitatievergunningen daarmee slechts één vergunning afgegeven waarin beide aspecten zijn verwerkt. Niet iedere gemeente heeft daarbij een juiste verdeling van de bevoegdheden gemaakt. Zo is de burgemeester bevoegd om een beslissing te nemen over een exploitatievergunning en neemt het college van burgemeester & wethouders in het algemeen een beslissing over de afgifte van een terrasvergunning. Afhankelijk van de wijze waarop de gemeente dit heeft geregeld valt te bezien of één en ander juridisch geoorloofd is.
Voor zover het terras op gemeentegrond is geplaats, kan de gemeente jaarlijks een bedrag aan precario heffen. De hoogte van de precarioheffing is meestal geregeld in de (leges- en) precario verordening. Bij het aanvragen van een terrasvergunning zijn daarnaast ook leges verschuldigd.
Aantasting van het woon- en leefklimaat?
Bij de vraag of een terrasvergunning al dan niet verleend dient te worden, wordt er met name gekeken naar eventuele aantasting van het woon- en leefklimaat. Om te beoordelen of een terras een onaanvaardbare inbreuk zal maken op een woon- en leefklimaat moet wel sprake zijn van gerechtvaardigde vrees voor aantasting van dit woon- en leefklimaat. Een terrasvergunning mag niet zomaar geweigerd worden alleen op een verder ongefundeerde verwachting van een eventuele aantasting van het woon- en leefklimaat. Als er dus nog niet eerder een terrasvergunning is verleend, is deze vaak moeilijk te weigeren.
Bestaand terras
Is er wel reeds sprake van een bestaand terras en stellen bijvoorbeeld omwonenden dat er sprake is van een inbreuk op het woon- en leefklimaat, dan dient bedacht te worden dat alleen klachten niet genoeg zijn om een dergelijke terrasvergunning te weigeren. De klachten moeten door de gemeente gecontroleerd zijn en gefundeerd bevonden. Het is niet de bedoeling dat een horecaondernemer overgeleverd wordt aan de willekeur van omwonenden die veelvuldig ongefundeerde klachten indienen.
Hierover zijn in de jurisprudentie ook uitspraken gedaan. Bij de beantwoording van de vraag of het woon- en leefklimaat door het vergunnen van een terras onaanvaardbaar wordt aangetast speelt ook een rol hoe het bestaande woon- en leefklimaat er uit ziet. Een terras in een drukke stadse omgeving zal een andere (ruimtelijke) uitstraling en impact hebben dan een terras in een heel rustige buurt. Dit kan worden meegenomen bij de beslissing een terrasvergunning wel of niet af te geven.
Daarnaast kan een gemeente ook nog bezien in hoeverre een terrasvergunning, ondanks eventueel gefundeerde klachten, wel afgegeven kan worden maar dat dit alleen kan geschieden onder het verbinden van voorschriften aan deze vergunning. Als de vergunning bijvoorbeeld wel afgegeven kan worden voor een terrasexploitatie tot een minder laat tijdstip dan is aangevraagd, dan dient de gemeente te bezien of dit een voldoende oplossing biedt.
Het volledig weigeren van een aangevraagde vergunning kan onder omstandigheden immers niet proportioneel zijn. Bedenk wel goed dat een gemeente niet meer kan vergunnen dan is aangevraagd. Als u dus uzelf in de aanvraag al beperkt qua openingstijden en/of afmetingen van het terras, dan kan de gemeente niet veel anders dan beslissen op uw aanvraag. Het kan dan onder omstandigheden ook zeker lonend zijn om een zo groot mogelijk terras aan te vragen, waarbij altijd in de aanvraag aangegeven kan worden dat als het grootst mogelijke terras niet vergunbaar is, verzocht wordt om een iets beperkter terras te vergunnen. Ook kan bijvoorbeeld gewerkt worden met verschillende aanvragen door middel van kaartjes met verschillende opties voor het te vergunnen terras.
Verwarmd of onverwarmd terras?
Indien er sprake is van een onoverdekt en onverwarmd terras dient het stemgeluid van bezoekers van het terras niet betrokken te worden bij de berekening van de totale geluidsproductie van het terras. Slechts indien er sprake is van een verwarmd of volledig overdekt terras, of van een terras gelegen op een zogenaamd binnenterrein, mag het stemgeluid van bezoekers worden betrokken bij de geluidsproductie en kan eventuele geluidsoverlast dan ook een overweging zijn bij het wel of niet verlenen van een terrasvergunning.
Geluidsnorm terras?
Uitgangspunt is dat het stemgeluid van terrasbezoekers niet onder een wettelijke geluidsnorm valt. Zoals hiervoor aangegeven is dit anders bij een verwarmd terras en/of een terras op een zogenaamd ‘binnenterrein’.
Bij de afgifte van een terrasvergunning wordt er als uitgangspunt gehanteerd dat de geluidsnormen die gelden voor de binnen-activiteiten van het horecabedrijf aan de wettelijke norm voldoet. Zelfs als deze geluidsnormen worden overtreden dient de gemeente daartegen handhavend op te treden maar, dat is nog steeds niet direct voldoende reden om de aangevraagde terrasvergunning te weigeren. Wel mag de gemeente bij het beoordelen van een aanvraag om een terrasvergunning de ’totale ruimtelijke uitstraling van de inrichting met terras’ bij haar overweging betrekken.
Van een terras op een binnenterrein is sprake als het terrein feitelijk afgeschermd is van de openbare weg en het omgevingsgeluid op het binnenterrein aanmerkelijk lager is dan het omgevingsgeluid aan de openbare weg. Op dat moment is er reden om aan te nemen dat het stemgeluid van terrasbezoekers dusdanig hinderlijk zal zijn dat dit wel betrokken dient te worden bij de berekening van de totale geluidsproductie van de inrichting.
Terrassenbeleid gemeente
Gemeenten stellen vaak beleid op ten behoeve van het wel of niet vergunnen van terrassen. Het is van groot belang om goed kennis te nemen van dit beleid. Het beleid kan kansen bieden maar ook bestaande terrassen beperken. Over het algemeen herzien gemeenten hun terrassenbeleid met enige regelmaat. Horecaondernemers doen er dan ook goed aan om zich tijdig op de hoogte te stellen van aanpassingen of vernieuwing van het beleid om op deze momenten hun belangen naar voren te brengen.
Nieuwe aanvraag terras
Indien een aanvraag voor een terras in strijd is met het terrasbeleid van een gemeente zal het in de regel moeilijk zijn om een dergelijk terras toch vergund te krijgen, maar onmogelijk is het niet. Als de toepassing van het beleid namelijk evident onredelijke gevolgen met zich mee brengt in relatie tot met het beleid te dienen doelen, dan dient de gemeente van dit beleid af te wijken. Leg u dan ook niet zomaar neer bij een afwijzing van een aanvraag om een terrasvergunning.
Intrekking van een terrasvergunning
Intrekking van een terrasvergunning is voor een gemeente vaak moeilijk. Zo vormt stemgeluid geen weigeringsgrond, met uitzondering van terrassen met verwarming of in binnentuinen. Echter, vraag je een terrasvergunning aan voor een locatie waar in het verleden geen horeca zat, dus waarvoor je het bestemmingsplan wilt wijzigen, dan speelt stemgeluid wél mee en moet je rekening houden met de strengste eisen voortvloeiende uit de decibelnormen die gelden voor overdag, avond en nacht.
Denk buiten het genoemde geluid ook aan rammelende fietskettingen, wegrijdende scooters en het opstapelen van meubilair. Als omwonende valt hier erg weinig tegen te doen, de rechter stelt al snel dat ze enige mate van overlast moeten accepteren zolang het niet gaat om ontoelaatbare situaties. Wel dienen horecaondernemers redelijke maatregelen te treffen. Daarbuiten wil de rechter bewijzen zien of een norm is overschreden.
Uitbreiding terras
Hoewel de gemeente graag wil dat er één specifieke tekening wordt ingediend bij een aanvraag om terrasvergunning is het ook mogelijk om meerdere opties van terraslocaties tegelijkertijd in te dienen met het verzoek aan de gemeente om tussen deze opties te kiezen, waarbij eventueel zou kunnen worden aangegeven wat de eerste keus, tweede keus, etc. is.
Indien een terrasvergunning periodiek wordt verlengd is het verstandig om steeds na te gaan of de mogelijkheid bestaat om de terrasoppervlakte, indien gewenst, uit te breiden. Indien het terras nagenoeg niet wordt gebruikt dient te worden gerealiseerd dat in dat geval wel meer belasting voor het gebruik van de grond (precario) verschuldigd zal zijn. In de meeste gevallen zal de hoogte van de precario echter ondergeschikt zijn aan het bedrijfsbelang tot het vergroten van het terras.
Er kunnen verschillende redenen zijn om alsnog een groter terras te verkrijgen bijvoorbeeld door in het verleden gemaakte fouten, beleidswijzigingen, herprofilering of wijziging van de openbare ruimte, maar ook simpelweg doordat de gemeente een beslissing dient te nemen aan de hand van een aanvraag; het komt voor dat terrassen simpelweg niet worden vergund omdat er nooit een aanvraag voor een “groter” gedeelte is gedaan.
Het komt regelmatig voor dat horecaondernemers niet op het idee komen om voor bepaalde delen van de openbare ruimte een terrasvergunning aan te vragen. Bijvoorbeeld voor één van de zijgevels van het pand waar nooit eerder een terras stond of bijvoorbeeld aan de overzijde van de rijweg. Het kan verstandig zijn om na te gaan in hoeverre daarvoor mogelijkheden bestaan.
Voorafgaand aan het indienen van een aanvraag terrasvergunning is het verstandig om bij de bewuste gemeente na te gaan in hoeverre er specifiek terrassenbeleid is opgesteld en in hoeverre dit beleid mogelijkheden tot vergunningverlening biedt.
Indien de gemeente niet vraagt om op de tekening een terrasindeling weer te geven is het verstandig om uitsluitend de contouren van het terras aan te geven. Er kan immers altijd de behoefte te bestaan aan een andere terrasindeling, bijvoorbeeld door het anders plaatsen van de tafels of bijvoorbeeld het aantal stoelen te verhogen. Hiermee wordt voorkomen dat in enkele gevallen een nieuwe terrasvergunning dient te worden aangevraagd (waartegen voor omwonenden weer een bezwaarprocedure open staat).
Als er een afwijzend besluit volgt op de aanvraag; ga direct naar een advocaat, zodat er binnen de wettelijke termijn van 6 weken een bezwaarschriftprocedure kan worden gestart. Laat de advocaat bekijken of het indienen van een verzoek tot het treffen van een voorlopige voorziening verstandig is. Dit laatste betreft een soort kort geding, waarbij de kans van slagen per geval wisselt.
Foto: archief Nederlands Frituurcentrum
