Het Afvalfonds Verpakkingen had liever gezien dat de klantbijdrage voor plastic bakjes en bekers later was ingevoerd. “De consument is daar echt nog niet aan toe, en ook het bedrijfsleven was nog niet klaar.”
Dat zegt Hester Klein Lankhorst, directeur van het verpakkingsfonds, in een interview met dagblad Het Parool. Tevens laat zij doorschemeren dat het vizier is gericht op het gebruik van herbruikbare verpakkingen.
“Dat kost gewoon verkoop”
Klein Lankhorst zegt verder in Het Parool: “Vergeet niet dat het bedrijfsleven in zware economische tijden niet op die 15 cent voor een on the go-verpakking zat te wachten. Een biertje of patatje wordt gewoon duurder, dat scheelt verkopen. We hebben niet voldoende tijd gehad om het allemaal goed voor elkaar te hebben. Maar we moeten de consument meenemen, anders gaan we het gewoon niet redden.”
Klein Lankhorst had dus graag gezien dat er meer tijd was genomen om het één en ander goed voor te bereiden. Bovendien was het de derde nieuwe grote ingreep in twee jaar tijd, naast de statiegeld-regeling voor frisblikjes (april 2023) en plastic flesjes (1 juli 2021). Dat is veel van het goede, al zorgt dit er wel voor dat de consument bewuster omgaat met afval, aldus de directeur, die meer regelgeving verwacht uit Brussel en Den Haag.
“We zullen aan de bak moeten”
Inmiddels blijkt een deel van de doelstellingen achter te blijven bij de weerbarstige werkelijkheid. Zo werd vorig jaar 58 procent van de kleine plastic flesjes ingeleverd. Dit betekent dat grofweg een miljoen per dag niet retour komen. De wettelijke norm is echter: 90 procent van de plastic flessen moeten ingeleverd worden.
Klein Lankhorst zegt in Het Parool: “Je kunt alleen constateren dat mensen het niet willen, of dat het ze niet makkelijk genoeg wordt gemaakt. We zullen aan de bak moeten.’’ In elk geval moeten er meer inzamelpunten komen. Haalt het Afvalfonds Verpakkingen, waarin producenten en importeurs van verpakkingen samenwerken, de wettelijke doelstellingen niet, dan kan de Inspectie Leefomgeving en Transport sancties opleggen.
De totale balans lijkt echter gunstig. In 2022 werd in totaal volgens het Afvalfonds Verpakkingen 88 procent van alle eenmalige verpakkingen gerecycled en hergebruikt. In 2021 lag dit percentage nog 8 procent lager. Het fonds beschikt over tientallen miljoenen euro’s, bijdragen die door de verpakkingsindustrie en statiegeld worden betaald. Van dit geld worden door Statiegeld Nederland onder meer marketingcampagnes en de inzameling gefinancierd.
“Eén beker, soort bierkratjes-systeem”
Dat de zoektocht naar herbruikbare alternatieven nog volop gaande is, toont volgens Klein Lankhorst ook aan dat de plasticmaatregelen te snel zijn ingevoerd. Over herbruikbare opties zegt ze: “Straks heeft McDonald’s wat anders dan Burger King, dat is ook niet fijn voor de consument. Het liefst heb ik straks een beker waar je in alle restaurants mee terechtkan, een beetje als bij de bierkratjes. Dat is een geweldig systeem omdat het overal werkt, de consument begrijpt het.”
In reactie zegt ProFri-directeur Frans van Rooij: “We kunnen als cafetariabranche onze borst nat maken: het lijkt erop dat we niet zullen ontkomen aan een circulair systeem van verpakkingen.”
