“Als de frituur de enige plek is waar mensen nog samenkomen, gaan we dan alleen naar die calorieën kijken?” De sociale functie van de buurt- en dorpssnackbar mag je niet onderschatten. Dit betoogt hoogleraar Klasien Horstman van de Universiteit Maastricht.
Horstman publiceerde onlangs met Mare Knibbe het boek ‘Gezonde stad, uitsluiting en ontmoeting in de publieke ruimte’. Op de Limburgse omroep L1 zegt Horstman naar aanleiding hiervan: “Terwijl die plek, de snackbar, ook een ontmoetingsplek is, belangrijk voor de sociale cohesie. Het is al zo schraal qua ontmoetingsplekken, laat die frituur dan maar blijven. Ook een snackbar in de buurt kan bijdragen aan een gezonde samenleving.”
“Waarom kom je elkaar nog tegen?”
De hoogleraar wijst erop dat in veel dorpen en buurten cafetaria’s, snackbars en frituren vaak nog tot de laatste voorzieningen behoren. “Waar kom je elkaar nog tegen? Nou, op steeds minder plekken. Schooltjes gaan dicht, winkels sluiten, kerken worden gesloten. Iedereen zit in zijn flat. Het sociale weefsel wordt kapotgemaakt door de manier waarop de publieke ruimte is ingericht.” De snackbar kan bijdragen aan gezond sociaal verkeer in dorpen en buurten, aldus Horstman.
Ze vindt dat het huidige gezondheidsbeleid averechts werkt. “Mensen mogen niet dit en dat, moeten juist zus en zo. Dat is geen goeie aanpak, het is stigmatiserend richting mensen met lage inkomens die vaker ongezond leven, het splijt de maatschappij in tweeën.”
Frietje Sociaal
Dat de snackbar een belangrijke sociale functie vervult, wordt zeker niet voor het eerst betoogt. Dertig jaar geleden verscheen reeds een sociologisch onderzoek waarin de verbindende kracht van de cafetaria werd benoemd. Ruim vijftien jaar geleden stelde wetenschapper Kirsten van Gorkum in haar studie “Frietje is sociaal gezond” vast dat de buurtfunctie van frituurspeciaalzaken (vaak) wordt onderschat: “Ik ontmoette oudere mannen die er uren achter elkaar koffie drinken. Maar je hebt ook mensen die gewoon langskomen voor een praatje.”
ProFri Manifest
In haar manifest van juli vorig jaar voor beleidsorganisaties, benadrukte vakvereniging ProFri het volgende: “De erkenning van de status van cafetaria’s, snackbars en frituren als essentiële maatschappelijke entiteit in veel wijken en dorpen, waar andere voorzieningen steeds vaker ontbreken en frituurondernemingen derhalve een belangrijke sociale rol kan vervullen.”
