Fabrikanten die een alternatief voor zonnebloemolie in hun producten willen gebruiken, kunnen van de overheid tijdelijk coulance verwachten. Zolang er sprake is van een tekort aan zonnebloemolie, hoeven de producenten de etiketten niet volgens de normale regels aan te passen.
Als zonnebloemolie wordt vervangen door andere plantaardige oliën, dan moeten bedrijven normaalgesproken de ingrediëntenlijst en mogelijk ook de voedingswaardedeclaratie op het etiket aanpassen. Meestal duurt dat echter een paar maanden. Omdat er sprake is van overmacht, hebben het ministerie van VWS, de NVWA en de sectororganisaties FNLI, CBL en MVO afspraken gemaakt over tijdelijke coulance in de handhaving.
Niet handhaven
Voor de korte termijn, tot 1 januari 2023, zal de NVWA niet handhaven als bedrijven producten verkopen waarvan het etiket niet klopt door het tekort aan zonnebloemolie. Voor de iets langere termijn, vanaf 1 januari 2023, zijn er afspraken gemaakt over hoe de bedrijven hun etiketten kunnen aanpassen. Zo hoeven bedrijven niet de verschillende percentages van alle plantaardige oliën in een product apart te vermelden. Het voldoet om het totale percentage aan plantaardige oliën te vermelden, met daarna een opsomming van de verschillende oliën.
Versoepeling alleen bij tekort
De afspraken gelden alleen voor die situaties waarbij het tekort aan zonnebloemolie de oorzaak is van het niet correcte etiket. Andere overtredingen van de wettelijke eisen voor het etiket vallen niet onder deze tijdelijke uitzondering. Zolang het etiket niet is aangepast, moeten bedrijven en supermarkten consumenten wel informeren als zij alternatieven voor zonnebloemolie gebruiken in hun producten.
Voedselveiligheid
De voedselveiligheid mag door de vervanging van zonnebloemolie niet in het geding komen. De oliën die ter vervanging van zonnebloemolie aan levensmiddelen worden toegevoegd, moeten dus aan alle voedselveiligheidseisen voldoen. Dit is de verantwoordelijkheid van de bedrijven. Tijdens reguliere inspecties zal de NVWA controleren of het bedrijf aan kan tonen dat de vervangende olie aan de veiligheidseisen voldoet.
Allergenen
Het is volgens het ministerie belangrijk dat bedrijven consumenten informeren als zij zonnebloemolie vervangen door een olie die mogelijk kan leiden tot een allergische reactie. Denk hierbij aan pinda- of arachideolie, sesamolie en olie van noten, zoals walnootolie. Voor dergelijke oliën is en blijft het verplicht om de allergeen duidelijk op het etiket te vermelden. De NVWA zal in haar reguliere inspecties controleren of bedrijven zich hieraan houden.
