Het hing al een tijdje in de lucht, maar sinds deze week begint de onrust rondom zonnebloemolie zichtbaar te worden. Zowel in Nederland als België zien fabrikanten, grossiers en supermarkten het tekort steeds dichterbij komen.
De Belgische frietproducenten zijn ruw wakker geschud door een dreigend tekort aan zonnebloemolie als gevolg van de oorlog in Oekraïne. “Een acute crisis. Het is momenteel alle hens aan dek bij de aardappelverwerkers,” zegt Christophe Vermeulen van de brancheorganisatie Belgapom in de Belgische media.
Net als in ons land, gebruiken veel aardappelproducenten zonnebloemolie om friet en chips voor te bakken in de fabriek. Driekwart van de grondstoffen voor zonnebloemolie komt uit Oekraïne en Rusland.
Beperkte voorraad
Volgens Belgapom hebben de frietproducenten nu nog voor hooguit drie tot vier weken voldoende zonnebloemolie op voorraad. Overigens meldde Frituurwereld ruim een week geleden al dat zonnebloemolie niet meer verkrijgbaar zou zijn.
Minder duurzame friet
De Belgische, maar ook Nederlandse frietproducenten, zijn naarstig op zoek naar alternatieve bakoliën als palmolie. Echter: wereldwijd is de industrie op zoek naar alternatieven, hetgeen prijsopdrijving in de hand werkt. Volgens Belgapom wordt in eerste instantie gedacht aan palmolie, maar ook lijnzaadolie wordt genoemd. De prijs daarvan loopt al twee jaar sterk op en stijgt de laatste weken nog harder. Daarnaast geldt palmolie als minder duurzaam dan zonnebloemolie. Verder bevat palmolie een hoger gehalte verzadigde vetten.
Lege schappen
De tekorten aan zonnebloemolie beperken zich niet tot de industrie. Brancheorganisatie CBL verklaart dat ook verschillende supermarkten in Nederland reeds met lege schappen kampen, terwijl ook de aanlevering bij horecagroothandels zienderogen opdroogt. De Federatie Nederlandse Levensmiddelenindustrie (FNLI) meldt dat er nog genoeg zonnebloemolie is voor vier tot zes weken. Daarna is het op. Om hamsteren te voorkomen, hebben sommige supermarkten een maximum gesteld aan het aantal flessen per klant.