De garnalenkroketten uit Oostende zijn erkend als traditioneel Vlaams streekproduct. Het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserij Marketing (VLAM) schreef de Oostendse garnalenkroketten officieel bij als ‘eetbaar erfgoed’. Dit betekent dat de aanvragers voortaan het label ‘Streekproduct.be’ mogen gebruiken in hun communicatie en op hun product.
Overigens is het basisingrediënt van de kroketten, de grijze Vlaamse garnaal, al eerder officieel geregistreerd als streekproduct. Verder zijn nog geen Vlaamse frituurproducten erkend, maar wel bijvoorbeeld Belgische pickels, enkele mosterdsoorten en regionale worstspecialiteiten. Eén van de voorwaarden van erkenning door VLAM, tevens organisator van de jaarlijkse Week van de Friet, is dat bij de bereiding streekgebonden grondstoffen worden gebruikt. Ook moeten de producten, zoals de Oostendse garnalenkroket, ‘vervaardigd zijn op een streekeigen manier in de streek van oorsprong’.
Nederlandse garnalenkroket
VLAM meldt: “Garnaalkroketten zijn een typisch Belgisch product. In de ons omringende landen vind je ze nauwelijks, ook niet in kroketland Nederland.” Dat laatste klopt natuurlijk niet helemaal. Beroemd is bijvoorbeeld de garnalenkroket van de Amsterdamse bakkerij Holtkamp, die sinds enige jaren ook landelijk verkrijgbaar is. Ook onder meer Vlaams friteshuis van Gogh in Amersfoort, ’t Smulhuis in Brunssum, Croquetten Boutique in Utrecht, Krokettenkunst in Emmen, De Schalkse Vlaming in Cuijk en de Haagsche Croquetterij hebben een garnalenkroket in het assortiment. De kroket van Van Gogh is zelfs Met Goud Bekroond.
Maar ontegenzeggelijk is de garnalenkroket in België wijder verspreid dan bij ons: zo is het op de kaart van veel restaurants een vaste waarde. Zeebrugge was voorheen het mekka van de garnalenkroket, maar dit is nu Oostende. De kustplaats heeft zelfs een jaarlijks Garnaalkrokettenfestival, dat dit jaar op 22 oktober wordt gehouden.
Handgedraaide kroketten
In ons land zijn ook acties ondernomen om ambachtelijke kroketten erkend te krijgen. Zo ondernam het Amsterdamse restaurant Wilde Kroketten een poging. Het inmiddels gesloten restaurant meldde zich aan bij het netwerk van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland om ‘op Nederlandse wijze handgemaakte kroketten’ erkend te krijgen. Het kwam tot op heden nog niet tot een erkenning. Hetzelfde geldt voor het Nederlandse gebruik om ‘bitterballen te eten bij de borrel’. De Bitterballenkoningin ofwel Ilona de Wit uit Tilburg, schrijfster van het Bitterballenboek, streefde ernaar dit gebruik erkend te krijgen, maar het is nog niet in procedure voor een officiële status als immaterieel erfgoed.
