Fakenieuws. Nepverhalen. Ze zijn van alle tijden. Zelfs Wikipedia maakt gewag van een sterk staaltje nephistorie over friet. Het is een verhaal dat zeer hardnekkig steeds weer opduikt en zelfs in serieuze boeken staat. Friet zou in Namen, Andenne en Dinant, in België dus, al rond 1680 gegeten zijn. Volkomen flauwekul.
Dit is een fakeverhaal over friet dat je op veel plekken kunt tegenkomen. Zelfs de Facebook-pagina van Aviko België verkondigde de nephistorie eens in geuren en kleuren.
Visjes uit de Maas
Bewoners van de regio rond Namen zouden eind zeventiende eeuw op het idee gekomen zijn om friet te snijden en te bakken als vervanging voor kleine visjes uit de Maas die ze altijd aten. Als de rivier bevroren was, konden ze geen visjes vangen om te frituren. Dus sneden ze maar reepjes uit aardappelen…. En daarom luidde de conclusie: de Belgen hebben in 1680 de friet uitgevonden.
Belgische nationalist
We weten ook wie dit fantasieverhaal doelbewust verzonnen heeft. Dat is de onverbeterlijke nationalistische Belgische journalist-historicus Jo Gérard (1919-2006). Gérard schreef bijna honderd nationalistisch getinte boeken over België. Met zijn frietverhaal wilde hij kennelijk ten koste van de waarheid voor eens en voor altijd betwisten dat friet een Franse vinding zou kunnen zijn.
Humor had hij wel
Het kan ook gewoon zijn dat Gérard het verhaal voor de grap verzon, want humor had hij. Gérard maakte er een mooi verhaal van dat in 1985 in het rechtse satirische weekblad Pourquoi pas? werd gepubliceerd. Gérard beweerde dat hij de frietfeiten baseerde op een manuscript uit 1781 van zijn voorvader Joseph Gérard. Dat manuscript heeft niemand ooit gezien…
En trouwens, aardappelen deden pas in 1735 hun intrede in de regio Namen.
Afbeelding: arme Franse acteur met friet, tekening van Honoré Daumier uit 1842, de oudst bekende prent waarop friet te zien is. De frieten op het schaaltje lijken veel op de friet die Britse fish & chips shops serveren. Op zijn ubelski-blog schreef Frituurwereld-redacteur Ubel Zuiderveld uitgebreid over deze frietfabel.
